Informatie; Lijm

Wat is lijm?

Lijm is een woord dat wordt gebruikt voor stoffen die twee of meerdere voorwerpen tijdelijk of voor altijd aan elkaar verbinden.

Oftewel

Lijm is een verzamelnaam voor vrijwel alle stoffen met een plakkende werking. Dat zijn dan al meteen heel veel stoffen, maar niet alle stoffen worden ook daadwerkelijk onder de naam 'Lijm' herkend. Denk maar aan glazuur, dat gebruik je bij het decoreren van cupcakes of koekjes. Dat is eigenlijk ook een lijm, namelijk eetbare lijm, maar de naam eetbare lijm gebruiken we veel minder dan de naam glazuur.

Zo ook in de bouwsector met cement, dit is eigenlijk een sterke lijm die wordt gebruikt bij het bouwen van huizen of gebouwen of andere bouwwerken, maar wij kennen het gewoon onder de naam cement.

Werking

Er zijn in principe twee verschillende soorten lijm. Lijmen die een fysische werking hebben en lijmen die een chemische werking hebben.

Bij de fysisch hechtende lijmen zit er vaak een oplosmiddel in de lijm. Wanneer de lijm wordt aangebracht lost het oplosmiddel op en blijft de lijm plakken. Plakband is een voorbeeld van een product dat een fysisch hechtende lijm bevat.

Een andere lijmwerking is de chemische hechting.

Bij de chemisch hechtende lijm gaat de lijm plakken nadat er een reactie plaats heeft gevonden. Bijvoorbeeld wanneer een van de stoffen in de lijm reageert met het zuurstof in de lucht, hierdoor wordt het stofje in de lijm geactiveerd en blijft de lijm plakken.

Lijm in de natuur

Ook in de natuur wordt er gebruik gemaakt van lijm, denk hierbij aan het spinnenweb van een spin, deze wordt met een bepaalde stof gemaakt waardoor insecten eraan blijven plakken wanneer ze het web aanraken.

Een ander voorbeeld van lijm in de natuur is het nest van boerenzwaluwen. Boerenzwaluwen maken hun nest meestal tegen een dakrand van een huis of een ander gebouw. Hun nest moet natuurlijk wel blijven hangen en stevig zijn voor de jongen, daarom gebruiken boerenzwaluwen hun speeksel als lijm om de modder die ze gebruiken voor hun nest te laten plakken.

Nog een ander voorbeeld van het gebruik van een lijm in de natuur is de mossel. Dit weekdier wilt natuurlijk niet de hele tijd door het water verplaatst worden, om dit te voorkomen gebruikt de mossel lijmeiwit om zichzelf vast te zetten aan de ondergrond. Het lijmeiwit wordt door de mossel zelf geproduceerd en scheidt hij af via zijn voetklier.

Lijmproductie

De productie van lijm vindt plaats in verschillende fabrieken. Sommige fabrieken maken lijm voor verschillende merken, andere merken hebben hun eigen fabriek.

Vrijwel elke fabriek heeft zijn eigen manier van productie, dat komt doordat ze andere grondstoffen of machines gebruiken. Toch is de productie in grote lijnen hetzelfde.

In vrijwel alle fabrieken worden nieuwe lijmen in laboratoria ontwikkeld en getest. Wat er in de laboratoria gebeurd wordt ook gedaan in de fabriek maar dan op grote schaal. Het nieuwe lijmrecept wordt eerst in het laboratorium getest zodat er zo in mogelijk grondstoffen verloren gaan als het een slecht recept is, want zeker in het begin zijn de lijmen nog niet goed. Er moet dus nog veel worden aangepast aan bijvoorbeeld de verhoudingen.

Geschiedenis

Lijm bestaat al heel lang, althans het idee achter lijm. Al heel vroeg in de geschiedenis maakte men gebruik van stoffen om zo dingen vast te plakken, vaak waren dit nog natuurlijke middelen, omdat men in die tijd nog niet over materialen beschikten om chemische lijmen te maken, zoals nu de mensen ze maken.

Vooral in het begin werd het lijm gemaakt van delen van dieren bijvoorbeeld van de botten (beenderen), dit gebruikte men niet als voedsel of voor een ander doeleinde, dus kon men het gebruiken om een plaksel van te maken.

Als je op deze link klinkt kom je op een interessant filmpje van SchoolTV over de geschiedenis van lijm.

http://www.schooltv.nl/video/de-geschiedenis-van-lijm-van-de-prehistorie-tot-nu/

In welke producten wordt lijm gebruikt?

Bij heel veel producten wordt er gebruik gemaakt van lijm. Zowel bij grotere werken als bij kleinere materialen. Voor elk voorwerp een ander soort lijm. Denk aan cement, dit is eigenlijk ook een soort lijm, aangezien het twee delen aan elkaar hecht.

Hieronder hebben wij een lijstje gemaakt met een aantal materialen waarin lijm is gebruikt of verwerkt, waarvan je het wellicht niet eens verwacht had.

We hebben ze natuurlijk niet allemaal opgesomd aangezien het dan wel erg veel ook wel een beetje saai wordt.

Mobiele telefoons, speelgoed, computerschermen, spelcomputers, auto's, fietsen, verf, parfum, plakband, gebouwen en nog veel meer.

Bekende lijmmerken

De bekendste merken van lijm zijn: Bison, Pattex, Griffon, Pritt en Loctite. Voor jullie zal Pritt de meest bekende zijn, omdat dit een merk is dat veel producten maakt voor jullie leeftijdsgroep. Merken zoals Bison en Loctite maken meer lijmsoorten voor volwassenen, zoals houtlijm of metaallijm.

Buitenom deze bekende vaak duurdere merken, heb je natuurlijk ook vele B-merken of eigen merken, die vaak een stuk goedkoper zijn.

Denk bijvoorbeeld aan de 'Action' hier verkopen ze veel verschillende soorten lijm die niet van grote merken zijn, maar deze zijn niet altijd slechter dan de grote merken.